ZASTOSUJ

[Marzena]

ZASTOSUJ!

•    Stosuj zasady zdrowego żywienia (patrz każdy podręcznik dietetyki), 

•    Jedz małymi kęsami, dobrze przeżuwaj pokarm zwłaszcza, 
gdy masz problemy z połykaniem;

•   Posiłki i płyny przyjmuj o temperaturze pokojowej- nie wywołują szoku 
termicznego, nie poparzysz się; 


•    Jedz 4 porcje warzyw i 3 owoców, a zaopatrzą organizm w wystarczającą ilość 
witamin i składników mineralnych;
•    Ograniczaj słodycze,
•   Podczas naświetlań spożywaj dużo soku z surowych, czerwonych buraków oraz wywaru z siemienia lnianego ; stosuj się do zaleceń lekarzy 
radiologów; 

•     Jeśli jesteś mężczyzną – to "krótko" po zabiegu oraz po lampach
staraj się golić 
maszynką elektryczną – unikniesz dodatkowych podrażnień skóry twarzy i szyi ;
•   
 Po skończeniu naświetlań możesz zakraplać witaminę A+D3 lub kilka kropel soli fizjologicznej do otworu w szyi 
(stomy) – pomaga w oddychaniu i odkasływaniu; 

•    Wystrzegaj się przeziębienia, grypy, zapalenia oskrzeli i płuc; 

•   Pamiętaj o utrzymaniu ciepła wokół szyi, klatki piersiowej (zwłaszcza 
w chłodne dni)
 oraz obowiązkowym zasłanianiu otworu (stomy); 

•    Domowym sposobem dla ulżenia w oddychaniu jest nawilżanie powietrza – inhalacje;
•    Przy wzmożonym kaszlu zażywaj syrop, wybór masz bardzo szeroki; 

•    Nie spożywaj czystego alkoholu – poraża mięśnie przełyku i możesz stracić 
głos (czasami z takim trudem odzyskany), piwo pij z umiarem; 

•    W celu zachowania zdrowego zapachu, świeżości ciała używaj mydełek kosmetycznych lub sztyftów zapachowych; 
Nie używaj dezodorantów w rozpylaczu – drobinki unoszące się w powietrzu 
mocno drażnią Twoje drogi oddechowe, płuca, gdy wdychasz powietrze bez 
właściwych „filtrów czy osłon";
•   
Unikaj kąpieli w otwartych zbiornikach wodnych – możesz się utopić!, 
zwłaszcza przy zalaniu wodą otworu w szyi (stomy); 

•   Zachowaj ostrożność przy kąpieli w wannie lub pod natryskiem - rób to pod nadzorem lub uzywając specjalne osłony- z czasem nabierzesz wprawy i nie będą Ci potrzebne 

•   Dbaj o czystość stomy (otworu); przemywaj przynajmniej 2 x dziennie gazikiem i ciepłą przegotowaną wodą (przeciwwskazana jest wata i mydło – mogą być 
czynnikami drażniącymi);
•   
Stosuj na okolicę stomy (otworu), jeśli jest taka potrzeba, maści obojętne np. wazelinę, maść tranową lub te zapisane przez lekarza;
•    
Oczyszczaj  rurkę i zmieniaj opatrunek przynajmniej l x dziennie, a zapobiegniesz powikłaniom; 

•    Postępowanie z rurką tracheostomijną – czyścić wg schematu: 

1.   środek należy wyjąć i wyczyścić w razie potrzeby, 

2.   rurkę umyć pod bieżącą wodą  specjalną wąską szczoteczką o odpowiednim 
rozmiarze, 

3.   rurkę metalową wygotować w osobnym i przeznaczonym do tego naczyniu, 

4.   rurkę plastikową wydezynfekować poprzez zanurzenie jej w 70% czystym 
spirytusie, w osobnym i przeznaczonym do tego naczyniu;

•    Na stomę (otwór) lub rurkę zawsze stosuj filtry i apaszki z przewiewnego materiału; 

•    Noś przy sobie opaskę lub w dokumentach kartkę identyfikacyjną dotyczącą Twojej choroby
 (napisaną przez Ciebie lub wydawaną przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Laryngektomowanych – P T L )
oraz informującą o sposobie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach – może ona uratować Ci życie;

W PRZYPADKU NASILENIA DUSZNOŚCI
               Zachowaj spokój (w razie potrzeby zażyj łagodny środek uspokajający); 

      Zapewnij dostęp świeżego powietrza; 

      Przyjmij wygodną pozycję ciała – zalecana siedząca lub pół siedząca; 

      Staraj się oddychać spokojnie; 

      Udrożnij rurkę, jeśli jest taka potrzeba, poprzez odsysanie, wyjęcie i oczyszczenie środka; 

      Zastosuj odsysanie wydzieliny z rurki, stomy (otworu);

JEŚLI NIE POMOGŁO :
Zastosuj inhalacje - kilka razy z małymi przerwami, po 10 minut (aż do skutku);
[do inhalatora lub naczynia z wodą, albo nawilżacza pokojowego dodaj kilka kropli
zalecanego specyfiku do inhalacji; np. Inhalolu, który „orzeźwia" drogi oddechowe]
 
JEŚLI OBJAWY NIE USTĘPUJĄ - WEZWIJ POMOC LEKARSKĄ!

[2You]

Pielęgnacja skóry przed, w trakcie i po radioterapii.

[/color]

   Skóra jest najbardziej narażonym na promieniowanie organem. Radiacyjne uszkodzenie skóry  może objawiać się łagodnym rumieniem, masywnym złuszczaniem, pęcherzami czy nawet martwicą skóry. W różnych okolicach skóry jednocześnie mogą występować mieszane objawy uszkodzenia. Nawet do 95% pacjentów poddanych radioterapii prezentuje cechy radiacyjnego uszkodzenia skóry. W większości są to postaci łagodne, takie jak rumień, obrzęk i ból. Prawidłowa pielęgnacja skóry przed, w trakcie i po radioterapii może uchronić skórę przed najcięższymi postaciami uszkodzenia radiacyjnego.
   Pod wpływem promieniowania dochodzi do powstania miejscowego stanu zapalnego, niedrożności drobnych naczyń krwionośnych, obrzęku. Z czasem dochodzi do powstania zwłóknień. W skórze dochodzi do zakłócenia procesu odnowy naskórka, uszkodzenia komórek macierzystych skóry , która staje się również  cieńsza.

   Przed rozpoczęciem radioterapii pamiętaj o:

 ZALECANE

Optymalne odżywienie i masa ciała - stosowanie zbilansowanej diety, stosowanie odżywek do postępowania dietetycznego
- Dbanie o higienę skóry - stosowanie bezzapachowych hipoalergicznych mydeł
- Unikanie urazów, obtarć, zadrapań
- Konsultacja z internistą / diabetologiem / kardiologiem itd. celem dostosowania leków i optymalnego wyrównania chorób przewlekłych
- Stosowanie filtrów słonecznych, stosowanie odzieży chroniącej przed promieniowaniem słonecznym

NIEZALECANE

- Spożywanie alkoholu
- Palenie wyrobów tytoniowych (papierosy, e-papierosy, cygara, itd.)
- Odzież ze „sztucznych” materiałów, zbyt ciasna (aby uniknąć podrażnienia skóry, obtarć, zwłaszcza w fałdach skórnych)
- Peelingi, lasery, mechaniczne uszkodzenia naskórka
- Opalanie

PIELĘGNACJA SKÓRY PODCZAS RADIOTERAPII

- Delikatne mycie skóry letnią wodą i bezzapachowym, łagodnym mydłem, niezawierającym lanoliny, o neutralnym pH
- Osuszanie skóry poprzez delikatne przyciskane miękkiego ręcznika, należy unikać szorstkich ręczników i pocierania
- Unikanie zbyt obcisłej odzieży, najlepsze naturalne „oddychające” tkaniny
- Unikanie kosmetyków zawierających substancje drażniące, takie jak alkohol
- Stosowanie  kosmetyków chroniących skórę przed podrażnieniami i wysuszeniem

PRODUKTY ZALECANE DO STOSOWANIA PODCZAS RADIOTERAPII

Kwas hialuronowy
Wydłuża czas do pojawienia się̨ odczynu popromiennego, jak ̇również zmniejsza jego intensywność oraz czas jego trwania

Żel z rumiankiem
Rumianek ma działanie kojące I przeciwświądowe. Zmniejsza obrzęk i miejscowy stan zapalny.

Pochodne mocznika
Maści zawierające pochodne mocznika mają lekkie działanie złuszczające. Znajdują zastosowanie w pielęgnacji suchej skóry, bez tendencji do łuszczenia i przesuszania. Przy grubej, twardej skórze poprawią elastyczność i zapewnią prawidłowe nawilżenie.

AloeVera
Żel aloesowy łagodzi podrażnienia, niweluje rumień i obrzęk, ma działanie przeciwświądowe. Ponadto, przyspiesza gojenie skóry.

Nagietek lekarski
 Nagietek lekarski przyspiesza gojenie skóry i ma miejscowe działanie przeciwbakteryjne. Posiada również działanie przeciwzapalne.

Zawsze pamiętaj o konsultacji z lekarzem!
Nie leczymy się na własną rękę.

Na podstawie publikacji z dnia:wrz 6, 2022|Leczenie nowotworów,Leczenie wspomagające,Radioterapia
Autor: dr n. med. Agnieszka Surowiecka